ผิวแพ้ง่าย คือสถานการณ์ที่ผิวไวต่อสิ่งรบกวนข้างนอก โดยเฉพาะสารเคมีรวมทั้งลักษณะอากาศ นำมาซึ่งผื่นแดง ตุ่มนูน รู้สึกคัน แสบ หรือมีผิวลอกได้ การทำความเข้าใจถึงสาเหตุและปัจจัยเสี่ยงที่นำมาซึ่งการก่อให้เกิดการระคายเคือง ตลอดจนวิธีสำหรับดูแลรวมทั้งเลือกใช้สินค้าดูแลรักษาผิวที่เหมาะสม บางทีอาจช่วยรีบฟื้นฟูให้ผิวกลับมามีสุขภาพดี ผิวแข็งแรงเหมือนเดิมได้

ผิวแพ้ง่าย, ผิวบอบบาง, ผิวอ่อนโยน
ผิวแพ้ง่ายสัญญาณของผิวแพ้ง่าย
คนไม่ใช่น้อยที่ใช้สินค้าเพื่อดูแลผิวพรรณหน้าบางประเภทแล้วเกิดอาการระคายมักรู้เรื่องว่าตัวเองมีผิวแพ้ง่าย แต่ว่าในความจริงอาจจะเกิดขึ้นได้ก็เพราะการแพ้ส่วนประกอบตัวใดตัวหนึ่งเพียงตัวในสินค้านั้นๆรวมถึงการใช้สินค้าในปริมาณที่มากเหลือเกินก็อาจจะก่อให้มีการเคืองได้ โดยวิธีสังเกตว่าตัวเองมีผิวแพ้ง่ายหรือเปล่า ทำได้ดังต่อไปนี้
ผิวแดงง่าย อาการนี้มักเกิดขึ้นทันทีข้างหลังสัมผัสสิ่งเร้า เช่น การใช้โฟมสำหรับล้างหน้า หรือการประจันหน้าลมแรง หากแม้ดูอย่างกับว่าเป็นเรื่องปกติ แต่บางทีอาจเป็นลักษณะของผิวแพ้ง่ายจากผื่นผิวหนังอักเสบจำพวกโรซาเซีย (Rosacea) ซึ่งเป็นสภาวะที่หลอดเลือดฝอยใบหน้าแตก ร่วมกับมีตุ่มเล็กๆขึ้นตามคาง แก้ม และก็จมูก
ผิวหลุดลอกเป็นสะเก็ด อาการนี้มักกำเนิดกับผิวที่ขาดความชื้น ซึ่งอาจมีต้นเหตุมาจากการใช้สินค้าที่มีส่วนผสมของสารเร่งการผลัดเซลล์ผิว ตัวอย่างเช่น กรดไกลวัวลิก เรตินอยด์ AHA หรือ BHA ในปริมาณมากเป็นเวลานาน
แสบผิว ผิวพุพองง่าย ผู้ที่มีผิวแพ้ง่ายนั้นมีเกราะคุ้มครองผิวที่อ่อนแอรวมทั้งบอบบางกว่าคนทั่วไป อาจทำให้ผิวไวต่อองค์ประกอบ ซึ่งบางทีอาจเกิดการเคืองตามมาหลังจากใช้การสร้างภัณฑ์ต่างๆดังเช่น เครื่องสำอาง สารทำความสะอาด ผลิตภัณฑ์บำรุงผิว เป็นต้น
อาการคันจากผิวแห้ง ผิวที่บอบบางไม่เพียงแต่ทำให้ไม่ยุ่งยากต่อการเคืองแล้ว แม้กระนั้นยังอาจจะเป็นผลให้ผิวกักเก็บความชื้นได้ลดลง ทำให้ผิวแห้งกร้านแล้วก็อาการคันผิวหนังตามมา
ที่มาของผิวแพ้ง่าย
ผิวแพ้ง่ายเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นความไม่ปกติทางผิวหนังชนิดต่างๆผิวหนังขาดความชื้น หรือการพบเจอสภาพภูมิอากาศที่ทำให้เกิดโทษและส่งผลเสียรวมทั้งไม่ดีต่อผิวอ่อนโยนเป็นเวลานาน ดังต่อไปนี้
ปัจจัยภายใน
ผิวแพ้ง่ายนั้นอาจมีสาเหตุมาจากปัจจัยภายใน อย่างพันธุกรรมที่บางทีอาจส่งต่อสภาวะผิวหนังที่ไม่ดีเหมือนปกติ หรืออายุที่มากขึ้นก็อาจจะส่งผลให้ความแข็งแรงของผิวบอบบางลดลงได้
ยิ่งกว่านั้น โรคและก็ความเปลี่ยนไปจากปกติทางผิวหนังก็ยอดเยี่ยมในปัจจัยภายในที่บางทีอาจมีผลทำให้ผิวแพ้ง่ายได้
ผิวหนังอักเสบ เป็นภาวะที่ทำให้มีลักษณะคันหรือเกิดผื่นแดงตามผิวหนัง ทั้งทำให้เกราะปกป้องรักษาผิวบางลงจนเกิดการเคืองจากแรงกระตุ้นข้างนอกได้ง่าย ตัวอย่างเช่น น้ำ ความร้อน ความเย็น ความชุ่มชื้น ฯลฯ
ผื่นระคายสัมผัส ปัญหาผิวอ่อนโยนอักเสบที่อาจเกิดขึ้นเนื่องจากการเผชิญต้นเหตุแวดล้อมหรือสัมผัสสารก่อความระคายเคืองในจำนวนมากหรือเป็นระยะเวลานาน ตัวอย่างเช่น สารเคมี รังสีรังสีเหนือม่วง ความร้อน ความเย็น ฯลฯ อาจจะก่อให้เกิดผื่นแดง ผิวแห้งแตก รวมทั้งรู้สึกคันตามผิวหนัง บางรายอาจมีเพียงอาการคันปรากฏเท่านั้น
ผื่นแพ้สัมผัส คือผิวอักเสบที่เกิดขึ้นจากสิ่งกระตุ้นภายนอกร่างกาย ตัวอย่างเช่น สารเคมีบางชนิดในเครื่องแต่งหน้า ลักษณะก็จะคล้ายกับผื่นระคายสัมผัส แต่เกิดขึ้นได้ยากกว่า ดังนี้ อาการผื่นแพ้บางทีอาจเกิดขึ้นใน 2-3 วัน หลังจากสัมผัสสิ่งเร้า
ผื่นคันจากการสัมผัส ลมพิษลักษณะนี้มีลักษณะเป็นรอยบวมและก็แดงที่ผิวบอบบางหนัง มักปรากฏทันทีภายหลังสัมผัสสิ่งที่เป็นตัวกระตุ้นหรือสารก่อภูมิแพ้
ผื่นผิวหนังอักเสบจำพวกโรซาเซีย มักกำเนิดหลังจากที่ได้ใช้สินค้าเกี่ยวกับผิวหน้าหรือเครื่องแต่งตัวประเภทเดิมติดต่อกันเป็นเวลานานหลายปี ทำให้หลอดเลือดฝอยบริเวณใบหน้าแตก ผิวหน้าบวม แดง แพ้ง่าย รวมทั้งมีตุ่มคล้ายสิว
Aquagenic Pruritus คือโรคผิวหนังที่ส่งผลให้มีลักษณะอาการคันหลังอาบน้ำ ไม่ว่าจะเป็นน้ำเย็น น้ำอุ่น หรือน้ำอุณหภูมิปกติก็ตาม
ผิวแห้ง อาจเป็นเพราะเนื่องจากกรรมพันธุ์ การรับประทานยา ลักษณะอากาศที่มีความชุ่มชื้นต่ำ ผลกระทบจากโรค หรือชำระล้างผิวบ่อยมากเกินไป ทำให้ผิวระคายเคือง แพ้ง่าย รวมทั้งมักมีอาการคันร่วมด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่ออยู่ในที่ที่มีอากาศร้อน
Cutaneous Mastocytoses คือภาวะไม่ปกติที่ชั้นผิวหนังมีแมสท์เซลล์ (Mast Cells) ในปริมาณมาก เซลล์ชนิดนี้จะปลดปล่อยสารฮิสทามีน (Histamine) ที่ทำให้มีการเกิดอาการแพ้เมื่อมีสารก่อภูมิแพ้เข้าสู่ร่างกาย ทำให้ผิวมีผื่นแดงรวมทั้งบวม
คาร์สินอยด์ซินโดรม (Carcinoid Syndrome) คือกลุ่มลักษณะโรคโรคมะเร็งคาร์สินอยด์ ผู้ป่วยมักมีผิวหนังแดงจากเส้นเลือดฝอยขยายตัว ปรากฏร่วมกับอาการอื่นๆตัวอย่างเช่น ท้องเสีย เจ็บท้อง หายใจมีเสียงหวีดร้อง ความดันเลือดต่ำ ฯลฯ
ปัจจัยภายนอก
ปัจจัยภายนอกนั้นมีผลในการกระตุ้นและก็ทำให้ผิวอ่อนโยนเปราะบางแพ้ง่าย ซึ่งต้นเหตุที่อาจจะก่อให้กำเนิด
ผิวแพ้ง่ายอาจมี ดังนี้
สิ่งแวดล้อม สิ่งที่อยู่รอบกายมนุษย์ไม่ว่าจะเป็นลักษณะอากาศ อุณหภูมิ หรือมลพิษนั้นมีส่วนที่ทำให้ผิวแพ้ง่ายได้ แม้จำเป็นต้องพบเจอแสงตะวัน ลม อากาศร้อนหรือหนาวจัดอย่างต่อเนื่อง ผิวบอบบางบางทีอาจถูกทำร้ายรวมทั้งทำให้เปราะบางแพ้ง่ายได้
สินค้าที่ไม่ได้มาตรฐาน สินค้าเพื่อการดูแลรักษาผิวที่ไม่ได้มาตรฐานมักผสมสารเคมีที่ก่อให้เกิดอันตรายแม้กระนั้นได้ผลไวหรือใส่มาในจำนวนเกินกว่ามาตรฐานความปลอดภัยระบุ ซึ่งเมื่อใช้ไปแล้วบางทีอาจได้ผลลัพธ์ได้อย่างรวดเร็วแต่ว่าซ่อนเร้นไปด้วยการรังแกผิว ทำให้ผิวเปราะบางแพ้ง่าย รวมทั้งเกิดผลข้างเคียงที่ไม่พึงปรารถนาอื่นๆตามมา
ผลข้างเคียงจากการดูแลและรักษา การรักษาโรคบางโรคด้วยการกินยาหรือแนวทางการรักษาโดยใช้อุปกรณ์ทางหมอ อย่างแนวทางการทำเลเซอร์ ซึ่งบางทีอาจส่งผลใกล้กันให้ผิวแห้ง ผิวบอบบาง และไวต่อการระคายเคืองได้
ผิวขาดเซราไมด์ (Ceramide)
เซราไมด์ เป็น กรดไขมันที่ร่างกายสามารถผลิตได้เองตามธรรมชาติ มีส่วนช่วยสำหรับการทำหน้าที่เป็นเกราะป้องกันผิวหนังชั้นนอก ช่วยกักเก็บความชื้นของผิว ช่วยคุ้มครองผิวจากอาการแพ้แล้วก็มลพิษที่ส่งผลต่อสุขภาพผิวอ่อนโยน ซึ่งการเผชิญกับแสงอาทิตย์แล้วก็มลพิษอาจมีส่วนทำให้ผิวหนังสูญเสียเซราไมด์ นอกจากนั้น การใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่ไม่อ่อนโยนต่อผิวโดยเฉพาะอย่างยิ่งที่มีฤทธิ์เป็นด่าง ก็อาจล้างเซราไมด์ออกไปพร้อมด้วยสิ่งสกปรกบนใบหน้า เมื่อผิวอ่อนโยนขาดเซราไมด์ก็อาจทำให้ความแข็งแรงของผิวน้อยลง ผิวแห้งด้าน จนทำให้ผิวแพ้ง่าย
การทดลองผิวแพ้ง่าย
ผู้มีผิวแพ้ง่ายควรจะเข้ารับการตรวจค้นต้นสายปลายเหตุที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ เพื่อรับการดูแลและรักษาหรือหลีกเลี่ยงต้นสายปลายเหตุกระตุ้นดังกล่าวได้อย่างตรงจุด โดยแพทย์อาจตรวจทานอาการแล้วก็แนะนำให้รับการทดสอบด้วยวิธีดังต่อไปนี้
วิธีปิดสารทดสอบบนผิวอ่อนโยน (Patch test) เป็นวิธีที่นิยมใช้ทดสอบภูมิแพ้ผิวหนัง แพทย์จะปิดแผ่นติดผิวหนังที่ป้ายสารก่ออาการแพ้ 20-30 ประเภท รอบๆแขนหรือแผ่นหลังของผู้ทดลองและก็ทิ้งไว้ราวๆ 48 ชั่วโมง ระหว่างนี้จะต้องเลี่ยงไม่ให้ผิวหนังบริเวณที่ทดลองสัมผัสน้ำแล้วก็มีเหงื่อแตก เมื่อถึงกำหนดจึงดึงแผ่นติด
ผิวบอบบางหนังออก ถ้าหากพบว่าผิวหนังรอบๆใดเกิดผื่นแดง แปลว่าผู้รับการทดลองแพ้สารชนิดนั้นๆ
แนวทางสะกิด ใช้ตรวจดูสารก่อภูมิแพ้ได้ถึง 40 ประเภทในครั้งเดียว นิยมเอามาทดสอบอาการแพ้จากเกสรดอกไม้ เชื้อรา ไรฝุ่น แล้วก็อาหาร หมอจะหยดสารที่คาดว่าก่อให้เกิดการแพ้ตามบริเวณท้องแขนหรือแผ่นหลัง แล้วต่อจากนั้นใช้เข็มสะกิดผิวของผู้ทดลองตามจุดที่หยดสาร แล้วทิ้งเอาไว้ 15 นาที ตำแหน่งที่แพ้จะเกิดผื่นแดงหรือตุ่มคล้ายยุงกัด ทั้งนี้ หมอบางทีอาจป้ายฮิสทามีน กลีเซอรีน (Glycerin) หรือน้ำเกลือ ลงบนผิวประเภทละตำแหน่งด้วย เพื่อดูว่าผิวหนังของผู้ทดลองสนองตอบต่อสารก่อภูมิแพ้เป็นปกติไหม ถ้าเกิดผิวไม่ตอบสนองต่อฮิสทามีน อาจจำต้องใช้การทดสอบด้วยวิธีอื่นแทน ส่วนผิวที่ป้ายกลีเซอรีนหรือน้ำเกลือแล้วกำเนิดอาการแพ้ บางทีอาจบ่งบอกได้ว่าผู้ทดลองมีผิวแพ้ง่าย
การตัดชิ้นเนื้อจากผิวหนังส่งตรวจ เป็นการตัดเยื่อผิวหนังรอบๆที่แตกต่างจากปกติและนำไปตรวจสอบด้วยกล้องจุลทรรศน์ เพื่อหาสาเหตุของอาการไม่ดีเหมือนปกติ
วิธีรับมือผิวแพ้ง่าย
ผู้มีผิวแพ้ง่ายควรที่จะเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดหน้า บำรุงผิวหน้า แล้วก็เครื่องแต่งตัวที่อ่อนโยนต่อผิว รวมถึงปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตเพื่อเลี่ยงปัจจัยที่อาจกระตุ้นให้ผิวบอบบางหนังเกิดอาการแพ้หรือระคาย ดังต่อไปนี้
ลดการเสี่ยงผิวแพ้ง่าย ด้วยแนวทาง ดังนี้
ทดสอบอาการแพ้ทุกหนก่อนใช้ผลิตภัณฑ์ทุกจำพวก โดยทาบางๆบริเวณข้อพับแขน ข้อมือ ท้องแขน หรือหลัง หลบหลีกไม่ให้ผิวหนังส่วนที่ทดลองสัมผัสน้ำหรือเหงื่อราวๆ 48 ชั่วโมง ถ้าเกิดผื่นแดงแปลว่ามีลักษณะแพ้และไม่ควรจะใช้ผลิตภัณฑ์ดังกล่าว
หลบหลีกสินค้าที่มีน้ำหอม สี แอลกอฮอล์ แล้วก็ส่วนผสมบางจำพวกที่อาจจะส่งผลให้มีลักษณะแพ้ได้ง่าย ยกตัวอย่างเช่น เรตินอยด์ กรดอัลฟาไฮดรอกซี (Alpha-Hydroxy Acids: AHA) ทัลคัม (Talc) แร่กลีบหิน (Mica) สารเคมีระงับกลิ่นกาย รวมทั้งสารเคมีที่มีคุณสมบัติทำลายหรือยับยั้งแบคทีเรีย
ไม่ควรใช้ผลิตภัณฑ์เพื่อผลัดเซลล์ผิว ถ้าอยากได้ผลัดเซลล์ผิวควรทำภายใต้การดูแลของแพทย์
หลีกเลี่ยงการใช้เครื่องสำอางที่มีคุณลักษณะกันน้ำหรือมีสารกันเสียเป็นองค์ประกอบ
ไม่สมควรใช้เครื่องสำอางหรือผลิตภัณฑ์ที่หมดอายุ เพราะอาจมีการเปลี่ยนภาวะและก็ก่อให้เกิดอันตรายต่อผิวหนัง
เลี่ยงสภาพอากาศหนาวจัดหรือร้อนมาก โดยเฉพาะคนที่มีปัญหาทางผิวหนัง ดังเช่น ผื่นผิวหนังอักเสบ เนื่องจากอาจจะเป็นผลให้อาการแพ้รุนแรงขึ้น
หลบหลีกการออกกลางแจ้งในขณะ 9.00-14.00 น. ด้วยเหตุว่าเป็นตอนๆที่มีความเข้มของรังสียูวีออกจะสูง
หมั่นล้างแล้วก็ชำระล้างข้าวของที่สัมผัสผิวบอบบางหน้าเป็นประจำ อย่างเช่น อุปกรณ์แต่งหน้าทาปาก ปลอกสำหรับใส่หมอน ฯลฯ เพราะว่าเชื้อแบคทีเรียที่สะสมอยู่ตามสิ่งเหล่านี้อาจเป็นสาเหตุทำให้เกิดสิวและปัญหาเกี่ยวกับทางผิวอ่อนโยนที่นำมาซึ่งการทำให้ผิวระคายง่าย
เลือกสวมเสื้อผ้าเนื้อบางเบา ไม่รัดรูป หรือสร้างขึ้นจากวัตถุดิบธรรมชาติ ดังเช่นว่า ผ้าฝ้าย เพื่อคุ้มครองการระคายเคืองของผิวบอบบางหนัง
เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่สมควรและอ่อนโยนต่อผิวอ่อนโยน
การเลือกใช้สินค้าที่สุภาพและก็เหมาะสมกับผิวแพ้ง่ายอาจเป็นอีกหนึ่งเหตุที่จะช่วยป้องกันผิวและก็เสริมสร้างความแข็งแรงให้กับผิว โดยหลักการเลือกซื้อหรือใช้สินค้าอาจมี ดังนี้
ใช้ผลิตภัณฑ์ที่ผ่านการยืนยันจากอย. (สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา) เท่านั้น
ใช้สินค้าสำหรับผู้ที่มีผิวแพ้ง่ายโดยยิ่งไปกว่านั้น แล้วก็ผลิตภัณฑ์ที่ผ่านการตรวจสอบรวมทั้งได้รับการยืนยันว่าไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้
ใช้ผลิตภัณฑ์สำหรับเพิ่มความชื้นให้ผิวเป็นประจำเพื่อคุ้มครองปกป้องผิวบอบบางแห้ง โดยควรที่จะเลือกที่สร้างขึ้นจากวัตถุดิบธรรมชาติเป็นหลัก ปราศจากน้ำหอม สี แล้วก็แอลกอฮอล์
ทาครีมที่มีไว้ป้องกันแดดที่มีค่าป้องกันแสงแดดหรือ SPF ตั้งแต่ 30 ขึ้นไปเป็นประจำ โดยเฉพาะอย่างยิ่งก่อนออกแดด ควรจะเลือกครีมกันแดดสูตร Non-Chemical ที่มีส่วนผสมของซิงก์ออกไซด์ (Zinc Oxide) รวมทั้งไททาเนียมไดออกไซด์ (Titanium Dioxide) เป็นหลัก เพราะว่าสารทั้ง 2 ประเภทนี้จะไม่ซึมผ่านผิวหนัง ทำให้เสี่ยงมีการแพ้ได้น้อย
เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของเซราไมด์มีความเชื่อที่ว่าความชื้นยอดเยี่ยมในปัจจัยพื้นฐานของผิวที่แข็งแรง ซึ่งเซราไมด์เป็นสารที่ช่วยกักเก็บความชุ่มชื้นด้านในผิว รวมทั้งอาจช่วยคุ้มครองป้องกันผิว ฟื้นฟูผิวบอบบาง รวมทั้งลดความย่ำแย่จากต้นสายปลายเหตุที่นำไปสู่ผิวเคืองได้ มีการศึกษาเล่าเรียนที่เกี่ยวกับการใช้ครีมที่มีส่วนผสมของเซราไมด์ในคนที่เป็นโรค
ผิวอ่อนโยนหนังอักเสบจากภูมิแพ้เป็นระยะเวลา 4 อาทิตย์ พบว่าหลังสัปดาห์สุดท้ายผู้เจ็บป่วยโรคนี้มีภาวะผิวบอบบางโดยรวมที่ดีขึ้นโดยไม่เจอผลกระทบ
http://bksensitiveskin.com/ผิวแพ้ง่าย, ผิวบอบบาง, ผิวอ่อนโยน
Tags : ผิวบอบบาง